卷二十九

陈廷敬 / 著投票加入书签

77读书网 www.777du.com,最快更新钦定词谱最新章节!

    <tr>

    <td>

    目  录 <span class="q">二十二调

    五十四体,一百一字</span>

    凤归云三体</span>

    木兰花慢十二体

    彩云归一体

    满朝欢二体

    桂枝香六体<span class="q">又名疏帘淡月</span>

    锦堂春慢五体<span class="q">又名锦堂春

    </span>喜朝天二体

    剪牡丹二体

    马家春慢一体

    梅香慢一体

    玉烛新二体

    六花飞一体

    清风满桂楼一体

    映山红慢一体

    真珠帘四体

    曲江秋二体

    翠楼吟一体

    霓裳中序第一三体

    月当厅一体

    寿楼春一体

    秋色横空一体

    舜韶新一体</span>

    </span>

    凤归云  唐教坊曲名。柳永《乐章集》,平韵一百一字者,注仙吕调;仄韵一百十八字者,注林钟商调。</span>

    凤归云 <span class="q">双调一百一字,前段十句四平韵,后段十一句三平韵</span>         柳 永</span>

    向深秋<span class="q">句</span>雨余爽气肃西郊<span class="q">韵</span>陌上夜阑<span class="q">句</span>襟袖起凉飚<span class="q">韵</span>天末残星<span class="q">句</span>流电未灭<span class="q">句</span>闪闪隔林梢<span class="q">韵</span>又是晓</span>

    ●○○ ●○●●●○○ ●●●○ ○●●○○ ○●○○ ○●●● ●●●○○ ●●●

    鸡声断<span class="q">句</span>阳乌光动<span class="q">句</span>渐分山路迢迢<span class="q">韵</span>  驱驱行役<span class="q">句</span>苒苒光阴<span class="q">句</span>蝇头利禄<span class="q">句</span>蜗角功名<span class="q">句</span>毕竟成何</span>

    ○○● ○○○● ●○○●○○   ⊙○○● ●●○○ ⊙○◎● ○●○○ ●●○○

    事<span class="q">读</span>漫相高<span class="q">韵</span>抛掷林泉<span class="q">句</span>狎玩尘土<span class="q">句</span>壮节等闲销<span class="q">韵</span>幸有五湖烟浪<span class="q">句</span>一船风月<span class="q">句</span>会须归老渔樵<span class="q">韵

    </span>● ●○○ ○●○○ ●●⊙● ●●●○○ ●●●○○● ●○○● ●○○●○○

    ·

    此体押平韵者,只有赵词可校,谱内可平可仄悉参之。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十句五平韵,后段十一句三平韵</span>         赵以夫</span>

    正愁予<span class="q">句</span>可堪去马便騑騑<span class="q">韵</span>拟折一枝<span class="q">韵</span>堤上万垂丝<span class="q">韵</span>离思无边<span class="q">句</span>离席易散<span class="q">句</span>落日照清漪<span class="q">韵</span>苦是禁</span>

    ●○○ ●○●●●○○ ●●●○ ○●●○○ ○●○○ ○●●● ●●●○○ ●●●

    城催鼓<span class="q">句</span>虚床难寐<span class="q">句</span>梦魂无路归飞<span class="q">韵</span>  陡寒还热<span class="q">句</span>急雨随晴<span class="q">句</span>化工无准<span class="q">句</span>将息偏难<span class="q">句</span>更向分携</span>

    ○○● ○○○● ●○○●○○   ●○○● ●●○○ ●○○● ○●○○ ●●○○

    处<span class="q">读</span>立多时<span class="q">韵</span>吟鬓凋霜<span class="q">句</span>世味嚼蜡<span class="q">句</span>病骨怯朝衣<span class="q">韵</span>我有一壶风月<span class="q">句</span>荔丹芝紫<span class="q">句</span>约君同话心期<span class="q">韵

    </span>● ●○○ ○●○○ ●●●● ●●●○○ ●●●○○● ●○○● ●○○●○○

    ·

    此与柳词同,惟前段第三句,多押一韵异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百十八字,前段十句四仄韵,后段十一句五仄韵</span>        柳 永</span>

    恋帝里<span class="q">读</span>金谷园林<span class="q">句</span>平康巷陌<span class="q">句</span>触处繁华<span class="q">句</span>连日疏狂<span class="q">句</span>未尝轻负<span class="q">读</span>寸心双眼<span class="q">韵</span>况佳人<span class="q">读</span>尽天外行</span>

    ●●● ○●○○ ○○●● ●●○○ ○●○○ ●○○● ●○○● ●○○ ●○●○

    云<span class="q">句</span>掌上飞燕<span class="q">韵</span>向玳筵<span class="q">读</span>一一皆妙选<span class="q">韵</span>长是因酒沈迷<span class="q">句</span>被花萦绊<span class="q">韵</span>   更可惜<span class="q">读</span>淑景亭台<span class="q">句</span>暑</span>

    ○ ○●○● ●●○ ●●○●● ○●○●○○ ●○○●    ●●● ●●○○ ●

    天枕簟<span class="q">韵</span>霜月夜明<span class="q">句</span>雪霰朝飞<span class="q">句</span>一岁风光<span class="q">句</span>尽堪随分<span class="q">读</span>俊游清宴<span class="q">韵</span>算浮生事<span class="q">句</span>瞬息光阴<span class="q">句</span>锱铢名</span>

    ○●● ○●●○ ●●○○ ●●○○ ●○○● ●○○● ●○○● ●●○○ ○○○

    宦<span class="q">韵</span>正欢笑<span class="q">读</span>试恁暂分散<span class="q">韵</span>即是恨雨秋云<span class="q">句</span>地遥天远<span class="q">韵

    </span>● ●○● ●●●○● ●●●●○○ ●○○●

    ·

    此体押仄韵,与平韵词句读不同,宫调亦异,无别首宋词可校。 汲古阁刻《乐章集》,“霜月夜明”句脱一“明”字,今照《花草粹编》增定。起处二十七字始用韵,恐有误,但无善本可校,姑仍之。

    </span>

    </span>

    木兰花慢  宋柳永《乐章集》注:高平调。</span>

    木兰花慢 <span class="q">双调一百一字,前段十句五平韵,后段十句七平韵</span>         柳 永</span>

    坼桐花烂漫<span class="q">句</span>乍疏雨<span class="q">读</span>洗清明<span class="q">韵</span>正艳杏烧林<span class="q">句</span>缃桃绣野<span class="q">句</span>芳景如屏<span class="q">韵</span>倾城<span class="q">韵</span>尽寻胜赏<span class="q">句</span>骤雕鞍绀</span>

    ●○○◎● ◎⊙● ●○○ ●◎●○○ ⊙○◎● ⊙●○○ ○○ ●○◎● ●○○●

    幰出郊坰<span class="q">韵</span>风暖繁弦脆管<span class="q">句</span>万家竞奏新声<span class="q">韵</span>  盈盈<span class="q">韵</span>斗草踏青<span class="q">韵</span>人艳冶<span class="q">读</span>递逢迎<span class="q">韵</span>向路傍<span class="q">读</span>往</span>

    ●●○○ ⊙●⊙○◎● ◎○◎●○○   ○○ ◎●◎○ ○●● ●○○ ●●○ ●

    往遗簪堕珥<span class="q">句</span>珠翠纵横<span class="q">韵</span>欢情<span class="q">韵</span>对佳丽地<span class="q">句</span>信金罍罄竭玉山倾<span class="q">韵</span>拌却明朝永日<span class="q">句</span>画堂一枕春酲<span class="q">韵

    </span>●○○●● ⊙●○○ ○○ ●○◎● ●⊙○◎●●○○ ⊙●⊙○◎● ◎○◎●○○

    ·

    此调押短韵者,以柳词二首为正体,若蒋词之句读小异,曹词之句读参差,乃变格也。 此词前段第六句,后段第一句、第七句,皆押短韵。张炎词,前后段第八句“怕依然认得米家船”、“好林泉都在卧游编”,又藏“然”、“泉”二韵于句中,此亦偶然,非定格也。 按,李莱老词,前后段第一句“向烟霞堆里”,堆字平声;张炎词,第二句“青未了、路婆娑”,青字平声,未字仄声;柳词别首,第三句“咏人物鲜明”,人字平声;赵孟頫词,第四句“故家乔木”,故字仄声,乔字平声;李彭老词,第七句“满阶榆荚”,榆字平声;李莱老词,第九句“晓色千松逗冷”,晓字仄声,赵词,“拌却眼迷朱碧”,眼字仄声,朱字平声;第十句“惭无笔写琼瑰”,惭字平声;张词,后段第二句“歌引巾车”,歌字、巾字俱平声;吴文英词,第五句“一杼新诗”,一字仄声;李彭老词,第七句“梦云飞远”,飞字平声;吴词,第八句“更软红先有探芳人”,软字仄声,先字平声;李词,第九句“三十六梯树杪”,六字仄声,赵词“但愿朱颜长在”,长字平声;吴词,结句“落梅烟雨黄昏”,烟字平声。谱内可平可仄据此,余参柳词别首及蒋、曹二词。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十句五平韵,后段十一句六平韵</span>         柳 永</span>

    倚危楼伫立<span class="q">句</span>乍萧索<span class="q">读</span>晚晴初<span class="q">韵</span>渐素景衰残<span class="q">句</span>风砧韵冷<span class="q">句</span>霜叶红疏<span class="q">韵</span>云衢<span class="q">韵</span>见新雁过<span class="q">句</span>奈佳人</span>

    ●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ○●○○ ○● ●○●● ●○○

    自别阻音书<span class="q">韵</span>空遣悲秋念远<span class="q">句</span>寸肠万恨萦纡<span class="q">韵</span>  皇都<span class="q">韵</span>暗想欢游<span class="q">句</span>成往事<span class="q">读</span>动欷歔<span class="q">韵</span>念对酒</span>

    ●●●○○ ○●○○●● ●○●●○○   ○○ ●●○○ ○●● ●○○ ●●●

    当歌<span class="q">句</span>低帏并枕<span class="q">句</span>翻恁轻孤<span class="q">韵</span>归途<span class="q">韵</span>纵凝望处<span class="q">句</span>但斜阳暮霭满平芜<span class="q">韵</span>赢得无言悄悄<span class="q">句</span>凭阑尽日</span>

    ○○ ○○●● ○●○○ ○○ ●○●● ●○○●●●○○ ○●○○●● ○○●●

    踟蹰<span class="q">韵</span>

    ○○

    ·

    此与“坼桐花”词同,惟后段第二句不押韵,第四句摊破作两句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十句五平韵,后段十一句七平韵</span>         蒋 捷</span>

    傍池阑倚遍<span class="q">句</span>问山影<span class="q">读</span>是谁偷<span class="q">韵</span>但鹭敛琼丝<span class="q">句</span>鸳藏绣羽<span class="q">句</span>碍浴妨浮<span class="q">韵</span>寒流<span class="q">韵</span>暗冲片响<span class="q">句</span>似犀椎带</span>

    ●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ●●○○ ○○ ●○●● ●○○●

    月静敲秋<span class="q">韵</span>因念凉荷院宇<span class="q">句</span>粉丸曾泛金瓯<span class="q">韵</span>  妆楼<span class="q">韵</span>晓涩翠罂油<span class="q">韵</span>倦鬓理还休<span class="q">韵</span>更有何意绪<span class="q">句

    </span>●●○○ ○●○○●● ●○○●○○   ○○ ●●●○○ ●●●○○ ●●○●●

    怜他半夜<span class="q">句</span>瓶破梅愁<span class="q">韵</span>红裯<span class="q">韵</span>泪乾万点<span class="q">句</span>待穿来寄与薄情收<span class="q">韵</span>只恐东风未转<span class="q">句</span>误人日望归舟<span class="q">韵

    </span>○○●● ○●○○ ○○ ●○●● ●○○●●●○○ ●●○○●● ●○●●○○

    ·

    此与前词同,惟后段第二、三句,俱作五字句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十一句五平韵,后段十一句六平韵一重韵</span>     曹 勋</span>

    断虹收霁雨<span class="q">句</span>卷帘幕<span class="q">读</span>与风期<span class="q">韵</span>正燕子将雏<span class="q">句</span>莺儿弄巧<span class="q">句</span>日影迟迟<span class="q">韵</span>棱醿<span class="q">韵</span>牡丹过也<span class="q">句</span>但游丝</span>

    ●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ●●○○ ○○ ●○●● ●○○

    上下网晴晖<span class="q">韵</span>三月韶华<span class="q">句</span>转头易失<span class="q">句</span>密荫匀齐<span class="q">韵</span>  常思<span class="q">韵</span>入夏景偏奇<span class="q">韵</span>是梅雨霏微<span class="q">韵</span>更乍著</span>

    ●●●○○ ○●○○ ●○●● ●●○○   ○○ ●●●○○ ●○●○○ ●●●

    轻纱<span class="q">句</span>凉摇素羽<span class="q">句</span>翠点清池<span class="q">韵</span>还思<span class="q">重</span>故山旧隐<span class="q">句</span>想葱茏翠竹销窗扉<span class="q">韵</span>独倚西楼漫久<span class="q">句</span>此怀冷淡</span>

    ○○ ○○●● ●●○○ ○○ ●○●● ●○○●●●○○ ●●○○●● ●○●●

    谁知<span class="q">韵</span>

    ○○

    ·

    此与蒋词同,惟前段第九、十句,摊破六字两句,作四字三句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句四平韵,后段九句五平韵</span>          程 垓</span>

    倩娇莺姹燕<span class="q">句</span>说不尽<span class="q">读</span>此时情<span class="q">韵</span>正小院春兰<span class="q">句</span>芳园昼镇<span class="q">句</span>人去花零<span class="q">韵</span>凭高试回望眼<span class="q">句</span>奈遥山远</span>

    ◎⊙○◎● ◎◎● ●○○ ●◎●○○ ⊙○◎● ⊙●○○ ⊙⊙◎○◎● ●⊙○◎</span>

    水隔重云<span class="q">韵</span>谁遣风狂雨横<span class="q">句</span>便教无计留春<span class="q">韵</span>  情知雁杳与鸿冥<span class="q">韵</span>自难寄丁宁<span class="q">韵</span>纵竹院颦深<span class="q">句

    </span>●●○○ ⊙●⊙○◎● ◎○⊙●○○   ⊙○◎●●○○ ◎⊙●○○ ●◎◎⊙⊙

    桃门笑在<span class="q">句</span>知属何人<span class="q">韵</span>衣篝几回忘了<span class="q">句</span>奈残香犹有旧时熏<span class="q">韵</span>空使风头卷絮<span class="q">句</span>为他飘荡花城<span class="q">韵

    </span>⊙○◎● ⊙●○○ ⊙⊙◎○○● ●⊙○⊙●●○○ ⊙●⊙○◎● ◎○⊙●○○

    ·

    此调不押短韵者,以此词为正体,若李词以下之句、韵不同,曾字以下之添字、减字,皆变格也。 黄机词,前段起句“叹镜中白发”,镜字仄声,张榘词,“渐稠红飞尽”,飞字平声;京镗词,第二句“皆胜赏、况重阳”,皆字平声;辛弃疾词,第六句“蜀人从来好事”,蜀字仄声,从字平声,王炎词,“青鸟杳无消息”,鸟字仄声;辛词,后段第一句“近来堪入画图看”,堪字平声;黄词,第六句“此事正烦公等”,此事二字俱仄声。谱内据此,余参后词。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句四平韵,后段十句六平韵</span>          李芸子</span>

    占西风早处<span class="q">句</span>一番雨<span class="q">读</span>一番秋<span class="q">韵</span>记故国斜阳<span class="q">句</span>去年今日<span class="q">句</span>落叶林幽<span class="q">韵</span>悲歌几回激烈<span class="q">句</span>寄疏狂<span class="q">读</span>酒</span>

    ●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ●○○● ●●○○ ○○●○●● ●○○ ●

    令与诗筹<span class="q">韵</span>遗恨清商易改<span class="q">句</span>多情紫燕难留<span class="q">韵</span>  嗟休<span class="q">韵</span>触绪茧丝抽<span class="q">韵</span>旧事续何由<span class="q">韵</span>奈予怀渺渺<span class="q">句

    </span>●●○○ ○●○○●● ○○●●○○   ○○ ●●●○○ ●●●○○ ●○○●●

    羁愁郁郁<span class="q">句</span>归梦悠悠<span class="q">韵</span>生平不如老杜<span class="q">句</span>便如它<span class="q">读</span>飘泊也风流<span class="q">韵</span>寄语庭柯径菊<span class="q">句</span>甚时得棹孤舟<span class="q">韵

    </span>○○●● ○●○○ ○○●○●● ●○○ ○●●○○ ●●○○●● ●○●●○○

    ·

    此与程词同,惟换头句仍押短韵异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句四平韵,后段九句五平韵</span>          严 仁</span>

    东风吹雾雨<span class="q">句</span>更吹起<span class="q">读</span>裌衣寒<span class="q">韵</span>正莽莽丛林<span class="q">句</span>潭潭伐鼓<span class="q">句</span>郁郁焚兰<span class="q">韵</span>阑干曲<span class="q">读</span>多少意<span class="q">句</span>看青烟如</span>

    ○○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ●●○○ ○○● ○●● ●○○○

    篆绕溪湾<span class="q">韵</span>桑柘绿阴犹薄<span class="q">句</span>杏桃红雨初翻<span class="q">韵</span>  飞花片片走潺湲<span class="q">韵</span>问何日西还<span class="q">韵</span>叹扰扰人生<span class="q">句

    </span>●●○○ ○●●○○● ●○○●○○   ○○●●●○○ ●○●○○ ●●●○○

    纷纷离合<span class="q">句</span>渺渺悲欢<span class="q">韵</span>想云軿<span class="q">读</span>何处也<span class="q">句</span>对芳时<span class="q">读</span>应只在人间<span class="q">韵</span>惆怅回纹锦字<span class="q">句</span>断肠斜日云山<span class="q">韵

    </span>○○○● ●●○○ ●○○ ○●● ●○○ ○●●○○ ○●○○●● ●○○●○○

    ·

    此亦与程词同,惟前后段第六句,折腰句法异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句四平韵,后段十句五平韵</span>          吕渭老</span>

    石榴花谢了<span class="q">句</span>正荷叶<span class="q">读</span>盖平池<span class="q">韵</span>试玛瑙杯深<span class="q">句</span>琅玕簟冷<span class="q">句</span>临水帘帷<span class="q">韵</span>知他故人甚处<span class="q">句</span>晚霞明断</span>

    ●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ○●○○ ○○●○●● ●○○●

    浦<span class="q">读</span>柳枝垂<span class="q">韵</span>唯有松风水月<span class="q">句</span>向人长似当时<span class="q">韵</span>  依依<span class="q">韵</span>望断水穷云起处<span class="q">句</span>是天涯<span class="q">韵</span>奈燕子楼</span>

    ● ●○○ ○●○○●● ●○○●○○   ○○ ●●●○○●● ●○○ ●●●○

    高<span class="q">句</span>江南梦断<span class="q">句</span>虚费相思<span class="q">韵</span>新愁暗生旧恨<span class="q">句</span>更流萤弄月入纱衣<span class="q">韵</span>除却幽花软草<span class="q">句</span>此情未许人知<span class="q">韵

    </span>○ ○○●● ○●○○ ○○●○●● ●○○●●●○○ ○●○○●● ●○●●○○

    ·

    此与李词同,惟后段第二句七字,第三句三字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百二字,前段九句四平韵,后段九句五平韵</span>          刘应雄</span>

    梅妆堪点额<span class="q">句</span>觉残雪<span class="q">读</span>未全消<span class="q">韵</span>忽春递南枝<span class="q">句</span>小窗明透<span class="q">句</span>渐褪寒骄<span class="q">韵</span>天公似怜人意<span class="q">句</span>便挽回和气</span>

    ○○○●● ●○● ●○○ ●○●○○ ●○○● ●●○○ ○○●○○● ●●○○●

    做元宵<span class="q">韵</span>太守公家事了<span class="q">句</span>何妨银烛高烧<span class="q">韵</span>  旋开铁锁粲星桥<span class="q">韵</span>快灯市<span class="q">读</span>客相邀<span class="q">韵</span>且同乐时平<span class="q">句

    </span>●○○ ●●○○●● ○○○●○○   ●○●●●○○ ●○● ●○○ ●○●○○

    唱弹弦索<span class="q">句</span>对舞纤腰<span class="q">韵</span>传柑记陪佳宴<span class="q">句</span>待说来<span class="q">读</span>须更换金貂<span class="q">韵</span>只恐出关人早<span class="q">句</span>鸡鸣又报趋朝<span class="q">韵

    </span>●○○● ●●○○ ○○●○○● ●●○ ○●○○○ ●●●○○● ○○●●○○

    ·

    此亦与程词同,惟后段第二句,作六字折腰句法异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十句四平韵,后段九句五平韵</span>          曾 觌</span>

    正枝头荔子<span class="q">句</span>晚红皱<span class="q">读</span>袅熏风<span class="q">韵</span>对碧瓦迷云<span class="q">句</span>青山似浪<span class="q">句</span>返照浮空<span class="q">韵</span>高台称吟眺处<span class="q">句</span>繁华清胜<span class="q">句

    </span>●○○●● ●○● ●○○ ●●●○○ ○○●● ●●○○ ○○●○●● ○○○●

    两两无穷<span class="q">韵</span>帘卷榕阴暮合<span class="q">句</span>万家香霭溟濛<span class="q">韵</span>  年光冉冉逐飞鸿<span class="q">韵</span>叹雨迹云踪<span class="q">韵</span>渐暑退兰房<span class="q">句

    </span>●●○○ ○●○○●● ●○○●○○   ○○●●●○○ ●●●○○ ●●●○○

    凉生象簟<span class="q">句</span>知与谁同<span class="q">韵</span>临鸾晚妆初罢<span class="q">句</span>怨清宵好梦不相逢<span class="q">韵</span>看即天涯秋也<span class="q">句</span>恨随一叶梧桐<span class="q">韵

    </span>○○●● ○●○○ ○○●○○● ●○○●●●○○ ●●○○○● ●○●●○○

    ·

    此与程词同,惟前段第七句,作四字两句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句四平韵,后段八句五平韵</span>           卢祖皋</span>

    汀莲凋晚艳<span class="q">句</span>又苹末<span class="q">读</span>起秋风<span class="q">韵</span>漫搔首徐吟<span class="q">句</span>微云河汉<span class="q">句</span>疏雨梧桐<span class="q">韵</span>飘零倦寻酒醆<span class="q">句</span>记那回歌</span>

    ○○○●● ●○● ●○○ ●○●○○ ○○○● ○●○○ ○○●○●● ●●○○

    管小楼中<span class="q">韵</span>玉果蛛丝暗卜<span class="q">句</span>钿钗蝉鬓轻笼<span class="q">韵</span>  吴云别后重重<span class="q">韵</span>凉宴几时同<span class="q">韵</span>纵人间<span class="q">读</span>信有犀</span>

    ●●○○ ●●○○●● ●○○●○○   ○○●●○○ ○●●○○ ●○○ ●●○

    灵鹊喜<span class="q">句</span>密意难通<span class="q">韵</span>双星分携最苦<span class="q">句</span>念经年犹有一相逢<span class="q">韵</span>寂寞桥边旧月<span class="q">句</span>可堪频照西东<span class="q">韵

    </span>○●● ●●○○ ○○○○●● ●○○○●●○○ ●●○○●● ●○○●○○

    ·

    此亦与程词同,惟换头句六字,第三、四句摊破句法,作九字一句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百三字,前段九句四平韵,后段九句五平韵</span>      <span class="q">《梅苑》</span>无名氏</span>

    饱经霜古树<span class="q">句</span>怕春寒<span class="q">读</span>趁腊引青枝<span class="q">韵</span>逗一点阳和<span class="q">句</span>隔年信息<span class="q">句</span>远报佳期<span class="q">韵</span>凄葩未容易吐<span class="q">句</span>但凝酥</span>

    ●○○●● ●○○ ●●●○○ ●●●○○ ●○●● ●●○○ ○○●○●● ●○○

    半面点胭脂<span class="q">韵</span>山路相逢驻马<span class="q">句</span>暗香微染征衣<span class="q">韵</span>  风前袅袅含情<span class="q">句</span>虽不语<span class="q">读</span>引长思<span class="q">韵</span>似怨感芳</span>

    ●●●○○ ○●○○●● ●○○●○○   ○○●●○○ ○●● ●○○ ●●●○

    姿<span class="q">韵</span>山高水远<span class="q">句</span>折赠何迟<span class="q">韵</span>分明为传驿使<span class="q">句</span>寄一枝春色写新词<span class="q">韵</span>寄语市桥官柳<span class="q">句</span>此先占了芳菲<span class="q">韵

    </span>○ ○○●● ●●○○ ○○●○●● ●●○○●●○○ ●●●○○● ●○●●○○

    ·

    此亦程词体,惟前段第二句添二字,换头句减一字,第二句作折腰句法异。

    </span>

    </span>

    彩云归  《宋史·乐志》:仙吕调;《乐章集》注:中吕调。</span>

    彩云归 <span class="q">双调一百一字,前段八句五平韵,后段十句五平韵</span>          柳 永</span>

    蘅皋向晚檥轻航<span class="q">韵</span>卸云帆<span class="q">读</span>水驿鱼乡<span class="q">韵</span>当暮天霁色如晴昼<span class="q">句</span>江练静<span class="q">读</span>皎月飞光<span class="q">韵</span>那堪听<span class="q">读</span>远村羌</span>

    ○○●●●○○ ●○○ ●●○○ ○●○●●○○● ○●● ●●○○ ●○● ●○○

    篴<span class="q">句</span>引离人断肠<span class="q">韵</span>此际恨<span class="q">读</span>浪萍风梗<span class="q">句</span>度岁茫茫<span class="q">韵</span>   堪伤<span class="q">韵</span>朝欢暮散<span class="q">句</span>被多情<span class="q">读</span>赋与凄凉<span class="q">韵

    </span>● ●○○●○ ●●● ●○○● ●●○○    ○○ ○○●● ●○○ ●●○○

    别来最苦<span class="q">句</span>襟带衣约<span class="q">句</span>尚有余香<span class="q">韵</span>算得伊<span class="q">读</span>鸳衾凤枕<span class="q">句</span>夜永争不思量<span class="q">韵</span>牵情处<span class="q">句</span>惟有临岐一句难</span>

    ●○●● ○●○● ●●○○ ●●○ ○○●● ●●○●○○ ○○● ○●○○●●○

    忘<span class="q">韵</span>

    ○

    ·

    此调只此一词,无他首可校。 汲古阁刻《乐章集》,前段第七句脱一“恨”字,今从《花草粹编》增定。

    </span>

    </span>

    满朝欢  《乐章集》注:大石调。</span>

    满朝欢 <span class="q">双调一百一字,前段十一句四仄韵,后段十句四仄韵</span>         柳 永</span>

    花隔铜壶<span class="q">句</span>露晞金掌<span class="q">句</span>都门十二清晓<span class="q">韵</span>帝里风光烂漫<span class="q">句</span>偏爱春杪<span class="q">韵</span>烟轻昼永<span class="q">句</span>引莺啭上林<span class="q">句</span>鱼游</span>

    ○●○○ ●○○● ○○●●○● ●●○○●● ○●○● ○○●● ●○●●○ ○○

    灵沼<span class="q">韵</span>巷陌乍晴<span class="q">句</span>香尘染惹<span class="q">句</span>垂杨芳草<span class="q">韵</span>  因念秦楼彩凤<span class="q">句</span>楚馆朝云<span class="q">句</span>往昔曾迷歌笑<span class="q">韵</span>别来岁</span>

    ○● ●●●○ ○○●● ○○○●   ○●○○●● ●●○○ ●●○○○● ●○●

    久<span class="q">句</span>偶忆欢盟重到<span class="q">韵</span>人面桃花<span class="q">句</span>未知何处<span class="q">句</span>但掩朱门悄悄<span class="q">韵</span>尽日伫立无言<span class="q">句</span>羸得凄凉怀抱<span class="q">韵

    </span>● ●●○○○● ○●○○ ●○○● ●●○○●● ●●●●○○ ○●○○○●

    ·

    此体无他词可校。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句五仄韵,后段九句六仄韵</span>           李 刘</span>

    一点箕星<span class="q">句</span>近天边<span class="q">句</span>光彩辉耀南极<span class="q">韵</span>竹马儿童<span class="q">句</span>尽道使君生日<span class="q">韵</span>元是凤池仙客<span class="q">韵</span>曾曳履<span class="q">读</span>持荷簪</span>

    ●●○○ ●○○ ○●○●○● ●●○○ ●●●○○● ○●●○○● ○●● ○○○

    笔<span class="q">韵</span>称觞处<span class="q">读</span>晚节花香<span class="q">句</span>月周犹待五夕<span class="q">韵</span>   谁道久拘禁掖<span class="q">韵</span>任双旌五马<span class="q">句</span>暂从游逸<span class="q">韵</span>九棘三</span>

    ● ○○● ●●○○ ●○○●●●    ○●●○●● ●○○●● ●○○● ●●○

    槐<span class="q">句</span>都是等闲亲植<span class="q">韵</span>见说玉皇侧席<span class="q">韵</span>但早晚<span class="q">读</span>促归调燮<span class="q">韵</span>功成了<span class="q">读</span>笑傲南山<span class="q">句</span>寿如南山松柏<span class="q">韵

    </span>○ ○●●○○● ●●●○●● ●●● ●○○● ○○● ●●○○ ●○○○○●

    ·

    此与柳词句读迥别,因调名同,故为类列,亦无他首宋词可校。

    </span>

    </span>

    桂枝香  调见《乐府雅词》。张辑词,有“疏帘淡月”句,又名《疏帘淡月》。</span>

    桂枝香 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,五仄韵</span>               王安石</span>

    登临送目<span class="q">韵</span>正故国晚秋<span class="q">句</span>天气初肃<span class="q">韵</span>千里澄江似练<span class="q">句</span>翠峰如簇<span class="q">韵</span>归帆去棹残阳里<span class="q">句</span>背西风<span class="q">读</span>酒旗</span>

    ⊙○◎● ●◎●◎○ ⊙◎○● ⊙●○○●● ●○○● ⊙○◎●○○● ●○○ ◎⊙

    斜矗<span class="q">韵</span>彩舟云淡<span class="q">句</span>星河鹭起<span class="q">句</span>画图难足<span class="q">韵</span>  念自昔<span class="q">读</span>繁华竞逐<span class="q">韵</span>叹门外楼头<span class="q">句</span>悲恨相续<span class="q">韵</span>千古</span>

    ○● ●○○● ⊙○◎● ◎○○●   ●◎◎ ○○●● ●⊙●○⊙ ⊙◎○● ⊙●

    凭高<span class="q">句</span>对此漫嗟荣辱<span class="q">韵</span>六朝旧事如流水<span class="q">句</span>但寒烟衰草凝绿<span class="q">韵</span>至今商女<span class="q">句</span>时时犹唱<span class="q">句</span>后庭遗曲<span class="q">韵

    </span>○○ ◎●●○○● ◎○◎●○○● ●○○⊙◎○● ◎○⊙● ⊙○⊙◎ ●○○●

    ·

    此调以此词及陈词为正体,若张辑词之多押两韵,张炎词之句读小异,周词之减字,黄词之之句读不同,皆变格也。 按,詹正词,前段第一句“紫薇花露”,紫字仄声,花字平声;陈允平词,第四句“寂寞天香院宇”,寂字仄声;詹词,第十句“依然南浦”,依字平声;王学文词,后段第八句“茶香酒熟”,茶字平声;李彭老词,第九句“浮沈醉乡”,乡字平声。谱内可平可仄据此,余参所采诸词句法同者。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,五仄韵</span>               陈 亮</span>

    天高气肃<span class="q">韵</span>正月色分明<span class="q">句</span>秋容新沐<span class="q">韵</span>桂子初收<span class="q">句</span>三十六宫都足<span class="q">韵</span>不辞散落人间去<span class="q">句</span>怕群花<span class="q">读</span>自嫌</span>

    ○○●● ●●●○○ ○○○● ●●○○ ○●●○○● ●○●●○○● ●○○ ●○

    凡俗<span class="q">韵</span>向他秋晚<span class="q">句</span>唤回春意<span class="q">句</span>几曾幽独<span class="q">韵</span>  是天公<span class="q">读</span>余膏剩馥<span class="q">韵</span>怪一树香风<span class="q">句</span>十里相续<span class="q">韵</span>坐对</span>

    ○● ●○○● ●○○● ●○○●   ●○○ ○○●● ●●●○○ ●●○● ●●

    花旁<span class="q">句</span>但见色浮金粟<span class="q">韵</span>芙蓉只解添秋思<span class="q">句</span>况东篱<span class="q">读</span>凄凉黄菊<span class="q">韵</span>入时太浅<span class="q">句</span>背时太远<span class="q">句</span>爱寻高躅<span class="q">韵

    </span>○○ ●●●○○● ○○●●○○● ●○○ ○○○● ●○●● ●○●● ●○○●

    ·

    此即王词体,惟前后段第四句俱四字,第五句俱六字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,六仄韵</span>               张 辑</span>

    梧桐雨细<span class="q">韵</span>渐滴作秋声<span class="q">句</span>被风惊碎<span class="q">韵</span>润逼衣篝<span class="q">句</span>线袅蕙炉沈水<span class="q">韵</span>悠悠岁月天涯醉<span class="q">韵</span>一分秋<span class="q">读</span>一分</span>

    ○○●● ●●●○○ ●○○● ●●○○ ●●●○○● ○○●●○○● ●○○ ●○

    憔悴<span class="q">韵</span>紫箫吹断<span class="q">句</span>素笺恨切<span class="q">句</span>夜寒鸿起<span class="q">韵</span>  又何苦<span class="q">读</span>凄凉客里<span class="q">韵</span>负草堂春绿<span class="q">句</span>竹溪空翠<span class="q">韵</span>落叶</span>

    ○● ●○○● ●○●● ●○○●   ●○● ○○●● ●●○○● ●○○● ●●

    西风<span class="q">句</span>吹老几番尘世<span class="q">韵</span>从前谙尽江湖味<span class="q">韵</span>听商歌<span class="q">读</span>兴归千里<span class="q">韵</span>露侵宿酒<span class="q">句</span>疏帘淡月<span class="q">句</span>照人无寐<span class="q">韵

    </span>○○ ○●●○○● ○○○●○○● ●○○ ●○○● ●○●● ○○●● ●○○●

    ·

    此与陈词同,惟前后段第六句,多押一韵异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句五仄韵,后段十句五仄韵</span>          张 炎</span>

    琴书半室<span class="q">韵</span>向桂边<span class="q">读</span>偶然一见秋色<span class="q">韵</span>老树香迟<span class="q">句</span>清露缀花凝滴<span class="q">韵</span>山翁翻笑如泥醉<span class="q">句</span>笑平生<span class="q">读</span>无此</span>

    ○○●● ●●○ ●○●●○● ●●○○ ○●●○○● ○○○●○○● ●○○ ○●

    狂逸<span class="q">韵</span>晋人游处<span class="q">句</span>幽情付与<span class="q">句</span>酒尊吟笔<span class="q">韵</span>  任萧散<span class="q">读</span>披襟岸帻<span class="q">韵</span>叹千古犹今<span class="q">句</span>休问何夕<span class="q">韵</span>发短</span>

    ○● ●○○● ○○●● ●○○●   ●○● ○○●● ●○●○○ ○●○● ●●

    霜浓<span class="q">句</span>知恐浩歌消得<span class="q">韵</span>明年野客重来此<span class="q">句</span>探枝头<span class="q">读</span>几分消息<span class="q">韵</span>望西楼远<span class="q">句</span>西湖更远<span class="q">句</span>也寻梅驿<span class="q">韵

    </span>○○ ○●●○○● ○○●●○○● ●○○ ●○○● ●○○● ○○●● ●○○●

    ·

    此亦与陈词同,惟前段第二、三句,作上三下六九字一句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百字,前后段各十句,五仄韵</span>               周 密</span>

    岩飞逗绿<span class="q">韵</span>又凉入小山<span class="q">句</span>千树幽馥<span class="q">韵</span>仙影悬霜<span class="q">句</span>粲夜楚宫六六<span class="q">韵</span>明霞洞窅珊瑚冷<span class="q">句</span>对清商<span class="q">读</span>吟思</span>

    ○○●● ●○●●○ ○●○● ○●○○ ●●●○●● ○○●●○○● ●○○ ○●

    堪掬<span class="q">韵</span>麝痕微沁<span class="q">句</span>蜂黄浅约<span class="q">句</span>数枝秋足<span class="q">韵</span>   别有雕阑翠屋<span class="q">韵</span>任薄帽珠尘<span class="q">句</span>挨听香玉<span class="q">韵</span>瘦倚西</span>

    ○● ●○○● ○○●● ●○○●    ●●○○●● ●●●○○ ○●○● ●●○

    风<span class="q">句</span>惟见露侵肌粟<span class="q">韵</span>好秋能几花前笑<span class="q">句</span>绕凉云<span class="q">读</span>重唤银烛<span class="q">韵</span>宝屏空晓<span class="q">句</span>珍丛怨月<span class="q">句</span>梦回金谷<span class="q">韵

    </span>○ ○●●○○● ●○○●○○● ●○○ ○●○● ●○○● ○○●● ●○○●

    ·

    此亦与陈词同,惟换头句减一字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段十一句五仄韵,后段九句五仄韵</span>         黄 裳</span>

    插云翠壁<span class="q">韵</span>为送目<span class="q">读</span>入遥空<span class="q">句</span>见山色<span class="q">韵</span>金鼎丹成去也<span class="q">句</span>晋朝高客<span class="q">韵</span>百花岩下遗孙在<span class="q">句</span>赋何人<span class="q">读</span>离</span>

    ●○●● ●●● ●○○ ●○● ○●○○●● ●○○● ●○○●○○● ●○○ ○

    尘风骨<span class="q">韵</span>翠微缘近<span class="q">句</span>希夷志远<span class="q">句</span>洞天踪迹<span class="q">韵</span>  近却有<span class="q">读</span>为龙信息<span class="q">韵</span>怪潭上灵光<span class="q">句</span>雷电相击<span class="q">韵</span>尤</span>

    ○○● ●○○● ○○●● ●○○●   ●●● ○○●● ●○●○○ ○●○● ○

    好风波乍霁<span class="q">句</span>鹭汀斜日<span class="q">韵</span>倚阑白尽行人发<span class="q">句</span>但沈沈<span class="q">读</span>群岫凝碧<span class="q">韵</span>利名休事龙头<span class="q">句</span>飞舠送君南北<span class="q">韵

    </span>●○○●● ●○○● ●○●●○○● ●○○ ○●○● ●○○●○○ ○○●○○●

    ·

    此亦王词体,惟前段第二、三句,作三字三句,后段第四句六字,第五句四字,第八、九、十句,作六字两句异。

    </span>

    </span>

    锦堂春慢  调见《青箱杂记》,《梅苑》词名《锦堂春》。</span>

    锦堂春慢 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,四平韵</span>             司马光</span>

    红日迟迟<span class="q">句</span>虚廊影转<span class="q">句</span>槐阴迤逦西斜<span class="q">韵</span>彩笔工夫难状<span class="q">句</span>晚景烟霞<span class="q">韵</span>蝶尚不知春去<span class="q">句</span>漫绕幽砌寻</span>

    ⊙●○○ ○○●● ○○◎●○○ ◎●○○⊙● ●●○○ ◎●○○⊙● ◎◎⊙●○

    花<span class="q">韵</span>奈猛风过后<span class="q">句</span>纵有残红<span class="q">句</span>飞向谁家<span class="q">韵</span>  始知青春无价<span class="q">句</span>叹飘零宦路<span class="q">句</span>荏苒年华<span class="q">韵</span>今日笙</span>

    ○ ●◎○◎● ◎●○○ ⊙●○○   ◎⊙○⊙⊙● ●○○●● ◎●○○ ⊙●⊙

    歌丛里<span class="q">句</span>特地咨嗟<span class="q">韵</span>席上青衫湿透<span class="q">句</span>算感旧<span class="q">读</span>何止琵琶<span class="q">韵</span>怎不教人易老<span class="q">句</span>多少离愁<span class="q">句</span>散在天涯<span class="q">韵

    </span>○⊙● ◎●○○ ●●○○◎● ●●◎ ⊙●○○ ●●○○◎● ⊙●○○ ●●○○

    ·

    此调始自此词,宋人减字、添字者,俱从此出,但前后段第七句或六字、或七字,第八句或五字、或六字,当以前后整齐者为正格。 此词可平可仄,悉参所采四词。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,四平韵</span>              黄 裳</span>

    天女多情<span class="q">句</span>梨花剪碎<span class="q">句</span>人间赠与多才<span class="q">韵</span>渐瑶池潋滟<span class="q">句</span>粉翘徘徊<span class="q">韵</span>回旋不禁风力<span class="q">句</span>背人飞去还来<span class="q">韵

    </span>○●○○ ○○●● ○○●●○○ ●●○○● ●●○○ ○●●○○● ●○○●○○

    最是清虚好处<span class="q">句</span>遥度幽香<span class="q">句</span>不掩寒梅<span class="q">韵</span>  岁华多幸呈瑞<span class="q">句</span>泛寒光一样<span class="q">句</span>仙子楼台<span class="q">韵</span>虽喜朱颜</span>

    ●●○○●● ○●○○ ●●○○   ●○○●○● ●○○●● ○●○○ ○●○○

    可照<span class="q">句</span>时更相催<span class="q">韵</span>细认沙汀鹭下<span class="q">句</span>静看烟渚潮回<span class="q">韵</span>为遣青蛾趁拍<span class="q">句</span>斗献轻盈<span class="q">句</span>且更传杯<span class="q">韵

    </span>●● ○●○○ ●●○○●● ●○○●○○ ●●○○●● ●●○○ ●●○○

    ·

    此与司马词同,惟前段第八句添一字,后段第七句减一字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,四平韵</span>           <span class="q">《梅苑》</span>无名氏</span>

    腊雪初晴<span class="q">句</span>冰销凝泮<span class="q">句</span>寻幽闲赏名园<span class="q">韵</span>时向长亭登眺<span class="q">句</span>倚遍朱阑<span class="q">韵</span>拂面严风冻薄<span class="q">句</span>满阶前<span class="q">读</span>霜叶</span>

    ●●○○ ○○●● ○○○●○○ ○●○○○● ●●○○ ●●○○●● ●○○ ○●

    声乾<span class="q">韵</span>见小台深处<span class="q">句</span>数叶江梅<span class="q">句</span>漏泄春权<span class="q">韵</span>  百花休恨开晚<span class="q">句</span>奈韶华瞬息<span class="q">句</span>常放教先<span class="q">韵</span>非是东</span>

    ○○ ●●○○● ●●○○ ●●○○   ●○○●○● ●○○●● ○●○○ ○●○

    君私语<span class="q">句</span>和煦恩偏<span class="q">韵</span>欲寄江南音耗<span class="q">句</span>念故人<span class="q">读</span>隔阔云烟<span class="q">韵</span>一枝赠春色<span class="q">句</span>待把金刀<span class="q">句</span>剪倩人传<span class="q">韵

    </span>○○● ○●○○ ●●○○○● ●●○ ●●○○ ●○●○● ●●○○ ●●○○

    ·

    此亦与司马词同,惟前段第七句添一字,后段第八句减一字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调九十九字,前后段各十句,四平韵</span>               葛立方</span>

    气应三阳<span class="q">句</span>氛澄六幕<span class="q">句</span>翔乌初上云端<span class="q">韵</span>问朝来何事<span class="q">句</span>喜动门阑<span class="q">韵</span>田父占来好岁<span class="q">句</span>星翁说道宜官<span class="q">韵

    </span>●●○○ ○○●● ○○○●○○ ●○○○● ●●○○ ○●○○●● ○○●●○○

    拟更凭高望远<span class="q">句</span>春在烟波<span class="q">句</span>春在晴峦<span class="q">韵</span>  歌管雕堂宴喜<span class="q">句</span>任重帘不卷<span class="q">句</span>交护春寒<span class="q">韵</span>况金钗整</span>

    ●●○○●● ○●○○ ○●○○   ○●○○●● ●○○●● ○●○○ ●○○●

    整<span class="q">句</span>玉树团团<span class="q">韵</span>柏叶轻浮重醑<span class="q">句</span>梅枝巧缀新幡<span class="q">韵</span>共祝年年如愿<span class="q">句</span>寿过松椿<span class="q">句</span>寿过彭聃<span class="q">韵

    </span>● ●●○○ ●●○○○● ○○●●○○ ●●○○○● ●●○○ ●●○○

    ·

    此与黄词同,惟前后段第四句,各减一字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,四平韵</span>               王梦应</span>

    浅帻分秋<span class="q">句</span>凉尊试月<span class="q">句</span>西风未雁犹蝉<span class="q">韵</span>看芙蓉影里<span class="q">句</span>绿鬓年年<span class="q">韵</span>日上云颿压海<span class="q">句</span>尘清玉马行天<span class="q">韵

    </span>●●○○ ○○●● ○○●●○○ ●○○●● ●●○○ ●●○○●● ○○●●○○

    更烟楼凤举<span class="q">句</span>风幙麟游<span class="q">句</span>锦后珠前<span class="q">韵</span>  绿阴池馆如画<span class="q">句</span>记春晴药径<span class="q">句</span>雨晓芝田<span class="q">韵</span>已办一年笑</span>

    ●○○●● ○●○○ ●●○○   ●○○●○● ●○○●● ●●○○ ●●●○●

    语<span class="q">句</span>小聚云边<span class="q">韵</span>舞称香围艳锦<span class="q">句</span>歌迟酒落红船<span class="q">韵</span>早群仙醉去<span class="q">句</span>柳掖花扶<span class="q">句</span>似雾非烟<span class="q">韵

    </span>● ●●○○ ●●○○●● ○○●●○○ ●○○●● ●●○○ ●●○○

    ·

    此与葛词同,惟前后段第八句,各减一字异。

    </span>

    </span>

    <h5 style="margin-left: 36pt; margin-right: 0cm; margin-top: auto; margin-bottom: 6pt"> </h5>

    喜朝天  调见张先词集,送蔡襄还朝作。按,唐教坊有《朝天曲》,《宋史·乐志》有越调《朝天乐》曲,此盖借旧曲名,翻新声也。</span>

    喜朝天 <span class="q">双调一百一字,前段十句五平韵,后段十句四平韵</span>         张 先</span>

    晓云开<span class="q">韵</span>睨仙馆陵虚<span class="q">句</span>步入蓬莱<span class="q">韵</span>玉宇琼甃<span class="q">句</span>对青林近<span class="q">句</span>归鸟徘徊<span class="q">韵</span>风月从今清暑<span class="q">句</span>带江山野</span>

    ●○○ ●○●○○ ●●○○ ●●○● ●○○● ○●○○ ○●○○⊙● ●○○◎</span>

    色助诗才<span class="q">韵</span>萧鼓宴<span class="q">读</span>璇题宝字<span class="q">句</span>浮动持杯<span class="q">韵</span>  天多送目无际<span class="q">句</span>识渡舟帆小<span class="q">句</span>时见潮回<span class="q">韵</span>故国</span>

    ◎●○○ ○●● ⊙○◎● ○●○○   ○○●●○● ●●○○● ○●○○ ●●

    千里<span class="q">句</span>共十万室<span class="q">句</span>日日春台<span class="q">韵</span>睢社朝京未远<span class="q">句</span>正和羹<span class="q">读</span>民口渴盐梅<span class="q">韵</span>佳景在<span class="q">读</span>吴侬还望<span class="q">句</span>分阃</span>

    ○● ●●●● ●●○○ ⊙●○○●● ●○⊙ ○◎●○○ ○◎● ○○○● ⊙●

    重来<span class="q">韵</span>

    ○○

    ·

    此调创自此词,应以此词为正体,若晁词之添字,乃变格也。 此词只有晁词可校,谱内可平可仄悉参之。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百三字,前段十句五平韵,后段十句四平韵</span>          晁补之</span>

    众芳残<span class="q">韵</span>海棠正轻盈<span class="q">句</span>绿鬓朱颜<span class="q">韵</span>碎锦繁绣<span class="q">句</span>更柔柯映碧<span class="q">句</span>纤縐匀殷<span class="q">韵</span>谁与将红间白<span class="q">句</span>采熏笼<span class="q">读

    </span>●○○ ●○●○○ ●●○○ ●●○● ●○○●● ○●○○ ○●○○●● ●○○

    仙衣覆斑斓<span class="q">韵</span>如有意<span class="q">读</span>淡妆浓抹<span class="q">句</span>斜倚阑干<span class="q">韵</span>  妖饶向晚春后<span class="q">句</span>惯困敧晴景<span class="q">句</span>愁怕朝寒<span class="q">韵</span>纵有</span>

    ○○●○○ ○●● ●○○● ○●○○   ○○●●○● ●●○○● ○●○○ ●●

    狂雨<span class="q">句</span>便离披瘦损<span class="q">句</span>不奈幽闲<span class="q">韵</span>素李来禽总俗<span class="q">句</span>谩遮映<span class="q">读</span>终羞格疏顽<span class="q">韵</span>谁采顾<span class="q">读</span>斜风教舞<span class="q">句</span>月下</span>

    ○● ●○○●● ●●○○ ●●○○●● ●○● ○○●○○ ○○● ○○○● ●●

    庭间<span class="q">韵</span>

    ○○

    ·

    此与张词同,惟前后段第五句,各添一字异。

    </span>

    </span>

    剪牡丹  《宋史·乐志》:女弟子舞队,第四曰佳人剪牡丹队。调名本此。</span>

    剪牡丹 <span class="q">双调一百一字,前段十句四仄韵,后段十句七仄韵</span>          张 先</span>

    野绿连空<span class="q">句</span>天青垂水<span class="q">句</span>素色溶漾都净<span class="q">韵</span>柔柳摇摇<span class="q">句</span>坠轻絮无影<span class="q">韵</span>汀洲日落人归<span class="q">句</span>修巾薄袂<span class="q">句</span>撷香</span>

    ●●○○ ○○○● ●●○●○● ○●○○ ●○●○● ○○●●○○ ○○●● ●○

    拾翠相竞<span class="q">韵</span>如解凌波<span class="q">句</span>泊烟渚春暝<span class="q">韵</span>  彩绦朱索新整<span class="q">韵</span>宿绣屏<span class="q">读</span>画船风定<span class="q">韵</span>金凤响双槽<span class="q">句</span>弹出</span>

    ●●○● ○●○○ ●○●○●   ●○○●○● ●●○ ●○○● ○●●○○ ○●

    今古幽思谁省<span class="q">韵</span>玉盘大小乱珠迸<span class="q">韵</span>酒上妆面<span class="q">句</span>花艳媚相并<span class="q">韵</span>重听<span class="q">韵</span>尽汉妃一曲<span class="q">句</span>江空月静<span class="q">韵

    </span>●○○●○● ●○●●●○● ●●○● ○●●○● ○● ●●○●● ○○●●

    ·

    此调以此词为正体,《花草粹编》李词后段句读不同,故不校注平仄。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调九十八字,前段十句四仄韵,后段九句四仄韵</span>          李致远</span>

    破镜重圆<span class="q">句</span>分钗合钿<span class="q">句</span>重寻绣户珠箔<span class="q">韵</span>说与从前<span class="q">句</span>不是我情薄<span class="q">韵</span>都缘利役名牵<span class="q">句</span>飘蓬无定<span class="q">句</span>翻成</span>

    ●●○○ ○○●● ○○●●○● ●●○○ ●●●○● ○○●●○○ ○○○● ○○

    轻诺<span class="q">韵</span>别后情怀<span class="q">句</span>有万千牢落<span class="q">韵</span>  经时最苦分携<span class="q">句</span>都为伊<span class="q">读</span>甘心寂寞<span class="q">韵</span>纵满眼<span class="q">读</span>闲花媚柳<span class="q">句</span>终</span>

    ○● ●●○○ ●●○○●   ○○●●○○ ○●○ ○○●● ●●● ○○●● ○

    是强欢不乐<span class="q">韵</span>待凭鳞羽<span class="q">句</span>说与相思<span class="q">句</span>水远天长又难托<span class="q">韵</span>而今幸已再逢<span class="q">句</span>把轻离断却<span class="q">韵

    </span>●●○●● ●○○● ●●○○ ●●○○●○● ○○●●●○ ●○○●●

    ·

    此词见《花草粹编》,误刻《碧牡丹》,细为校对,后段第二句以上,俱与张先词同,的系《剪牡丹》别体,因为类列。

    </span>

    </span>

    马家春慢  调见《东山乐府》。</span>

    马家春慢 <span class="q">双调一百一字,前段九句四仄韵,后段十句五仄韵</span>        贺 铸</span>

    珠箔风轻<span class="q">句</span>绣帘浪卷<span class="q">句</span>乍入人间蓬岛<span class="q">韵</span>斗玉阑干<span class="q">句</span>渐庭馆帘栊春晓<span class="q">韵</span>天许奇葩贵品<span class="q">句</span>异繁杏夭</span>

    ○●○○ ●○●● ●●○○○● ●●○○ ●○●○○○● ○●○○●● ●○●○

    桃轻巧<span class="q">韵</span>命化工倾国风流<span class="q">句</span>与一枝纤妙<span class="q">韵</span>  樽前五陵年少<span class="q">韵</span>纵丹青异格<span class="q">句</span>难倣颜貌<span class="q">韵</span>惹露凝</span>

    ○○● ●●○○●○○ ●●○○●   ○○●○○● ●○○●● ○●○● ●●○

    烟<span class="q">句</span>困红娇额<span class="q">句</span>微颦低笑<span class="q">韵</span>须信浓香易歇<span class="q">句</span>更莫惜<span class="q">读</span>醉攀吟绕<span class="q">韵</span>待舞蝶游蜂<span class="q">句</span>细把芳心都告<span class="q">韵

    </span>○ ●○○● ○○○● ○●○○●● ●●● ●○○● ●●●○○ ●●○○○●

    ·

    此调只此一词,无他首可校。

    </span>

    </span>

    梅香慢  调见《东山乐府》。</span>

    梅香慢 <span class="q">双调一百一字,前段十一句四仄韵,后段十一句五仄韵</span>        贺 铸</span>

    高阁寒轻<span class="q">句</span>映万朵芳梅<span class="q">句</span>乱堆香雪<span class="q">韵</span>未待江南信<span class="q">句</span>冠百花先占<span class="q">句</span>一阳佳节<span class="q">韵</span>剪彩凝酥<span class="q">句</span>无处学<span class="q">读

    </span>○●○○ ●●●○○ ●○○● ●●○○● ●●○○● ●○○● ●●○○ ○●●

    天然奇绝<span class="q">韵</span>便寿阳妆<span class="q">句</span>工夫费尽<span class="q">句</span>艳姿终别<span class="q">韵</span>   风里弄轻盈<span class="q">句</span>掩珠英明莹<span class="q">句</span>麝腊飘烈<span class="q">韵</span>莫放</span>

    ○○○● ●●○○ ○○●● ●○○●    ○●●○○ ●○○○● ●●○● ●●

    芳菲歇<span class="q">韵</span>剩永宵欢赏<span class="q">句</span>酒酣吟折<span class="q">韵</span>倒玉何妨<span class="q">句</span>且听取<span class="q">读</span>尊前新阕<span class="q">韵</span>怕篴声长<span class="q">句</span>行云散尽<span class="q">句</span>漫悲风</span>

    ○○● ●●○○● ●○○● ●●○○ ●●● ○○○● ●●○○ ○○●● ●○○

    月<span class="q">韵</span>

    ●

    ·

    此词无他首可校。后段第五句,东山词作“剩夜来欢赏”,今从《梅苑》本。

    </span>

    </span>

    玉烛新  调始《清真乐府》,《尔雅》云,四时和,谓之玉烛,取以为名。</span>

    玉烛新 <span class="q">双调一百一字,前段九句五仄韵,后段九句六仄韵</span>          周邦彦</span>

    溪源新腊后<span class="q">韵</span>见数朵江梅<span class="q">句</span>剪裁初就<span class="q">韵</span>晕酥砌玉<span class="q">句</span>芳英嫩<span class="q">读</span>故把春心轻漏<span class="q">韵</span>前村昨夜<span class="q">句</span>想弄月黄</span>

    ○○○●● ●●●○○ ●○○● ◎○◎● ○○● ●●○○○● ⊙○◎● ◎●●○

    昏时候<span class="q">韵</span>孤岸峭<span class="q">读</span>疏影横斜<span class="q">句</span>浓香暗沾襟袖<span class="q">韵</span>  尊前赋与多才<span class="q">句</span>问岭外风光<span class="q">句</span>故人知否<span class="q">韵</span>寿阳</span>

    ○⊙● ⊙●● ⊙●○○ ○○●○○●   ○○●●○○ ●◎●○○ ●○○● ◎○

    漫斗<span class="q">韵</span>终不似<span class="q">读</span>照水一枝清瘦<span class="q">韵</span>风娇雨秀<span class="q">韵</span>好乱插繁花盈首<span class="q">韵</span>须信道<span class="q">读</span>羌笛无情<span class="q">句</span>看看又奏<span class="q">韵

    </span>◎● ○◎● ●●◎○○● ⊙○●● ◎●●○○○● ○●● ○●○○ ○○●●

    ·

    此调以此词为正体,若杨词之多押两韵,乃变格也。 按,赵文词,前段第四句“洞房花烛”,花字平声;赵以夫词,第八句“又不是、南国花迟”,又字仄声;赵文词,后段第二句“问堂上萱花”,堂字平声;第四句“功名浪斗”,功字平声;赵以夫词,第六句“酒尊澹泊”,酒字仄声。谱内可平可仄据此,余参所采杨词。 赵以夫词,前段首句“寒空一雁落”,一字入声,此以入作平,故不注可仄。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句七仄韵,后段九句六仄韵</span>          杨无咎</span>

    荒山藏古寺<span class="q">韵</span>见傍水梅开<span class="q">句</span>一枝三四<span class="q">韵</span>兰枯蕙死<span class="q">韵</span>登临处<span class="q">读</span>慰我魂消惟此<span class="q">韵</span>可堪红紫<span class="q">韵</span>曾不解<span class="q">读

    </span>○○○●● ●●●○○ ●○○● ○○●● ○○● ●●○○○● ●○○● ○●●

    和羹结子<span class="q">韵</span>高压尽<span class="q">读</span>百卉千葩<span class="q">句</span>因君合修花史<span class="q">韵</span>   韶华且莫吹残<span class="q">句</span>待浅揾松煤<span class="q">句</span>写教形似<span class="q">韵

    </span>○○●● ○●● ●●○○ ○○●○○●    ○○●●○○ ●●●○○ ●○○●

    此时胸次<span class="q">韵</span>凝冰雪<span class="q">读</span>洗尽从前尘滓<span class="q">韵</span>吟安个字<span class="q">韵</span>拌不寐<span class="q">读</span>勾牵幽思<span class="q">韵</span>谁伴我<span class="q">读</span>香宿蜂媒<span class="q">句</span>光浮月</span>

    ●○○● ○○● ●●○○○● ○○●● ○●● ○○○● ○●● ○●○○ ○○●

    姊<span class="q">韵</span>

    ●

    ·

    此词前段第四句、第六句俱押韵,与周词异。

    </span>

    </span>

    六花飞  调见《松隐集》。</span>

    六花飞 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,四仄韵</span>               曹 勋</span>

    寅杓乍正<span class="q">句</span>瑞云开晓<span class="q">句</span>罩紫霄宫殿<span class="q">韵</span>圣孝虔恭<span class="q">句</span>率宸庭冠剑<span class="q">韵</span>上徽称<span class="q">读</span>天明地察<span class="q">句</span>奉玉简<span class="q">句</span>璇曜</span>

    ○○●● ●○○● ●●○○● ●●○○ ●○○○● ●○○ ○○●● ●●● ○●

    金辉非常典<span class="q">韵</span>仰吾君<span class="q">读</span>亲被衮龙<span class="q">句</span>当槛俯旒冕<span class="q">韵</span>  中兴圣天子<span class="q">句</span>舜心温凊<span class="q">句</span>示未尝闲燕<span class="q">韵</span>礼无</span>

    ○○○○● ●○○ ○●●○ ○●●○●   ○○●○● ●○○● ●●○○● ●○

    前比<span class="q">句</span>出渊衷深念<span class="q">韵</span>赞木父金母至乐<span class="q">句</span>万亿载<span class="q">句</span>日月荣光俱欢忭<span class="q">韵</span>喜春风罗绮<span class="q">句</span>管弦开寿宴<span class="q">韵

    </span>○● ●○○○● ●●●○●●● ●●● ●●○○○○● ●○○○● ●○○●●

    ·

    此调只此一词,无他首可校。 前后段第三句、第五句,例作上一下四句法,填者依之。

    </span>

    </span>

    清风满桂楼  调见《松隐集》。</span>

    清风满桂楼 <span class="q">双调一百一字,前段九句五仄韵,后段九句六仄韵</span>        曹 勋</span>

    凉飚霁雨<span class="q">韵</span>万叶吟秋<span class="q">句</span>团团翠深红聚<span class="q">韵</span>芳桂月中来<span class="q">句</span>应是染<span class="q">读</span>仙禽顶砂匀注<span class="q">韵</span>晴光助绛色<span class="q">句</span>更都</span>

    ○○●● ●●○○ ○○●○○● ○●●●○ ○●● ○○●○○● ○○●●● ●○

    润<span class="q">读</span>丹霄风露<span class="q">韵</span>连朝看<span class="q">读</span>枝间粟粟<span class="q">句</span>巧裁霞缕<span class="q">韵</span>  烟姿照琼宇<span class="q">韵</span>上苑移时<span class="q">句</span>根连海山佳处<span class="q">韵</span>回</span>

    ● ○○○● ○○● ○○●● ●○○●   ○○●○● ●●○○ ○○●○○● ○

    看碧岩边<span class="q">句</span>薇露过<span class="q">读</span>残黄韵低尘污<span class="q">韵</span>诗人漫自许<span class="q">韵</span>道曾向<span class="q">读</span>蟾宫折取<span class="q">韵</span>斜枝戴<span class="q">句</span>惟称瑶池伴侣<span class="q">韵

    </span>●●○○ ○●● ○○●○○● ○○●●● ●○● ○○●● ○○● ○●○○●●

    ·

    此调只此一词,无他作可校。

    </span>

    </span>

    映山红慢  调见元载词,咏牡丹作。</span>

    映山红慢 <span class="q">双调一百一字,前段九句五仄韵,后段八句五仄韵</span>        元 载</span>

    谷雨风前<span class="q">句</span>占淑景<span class="q">读</span>名花独秀<span class="q">韵</span>露国色仙姿<span class="q">句</span>品流第一<span class="q">句</span>春工成就<span class="q">韵</span>罗帏护日金泥皱<span class="q">韵</span>映霞腮动</span>

    ●●○○ ●●● ○○●● ●●●○○ ●○●● ○○○● ○○●●○○● ●○○●

    檀痕溜<span class="q">韵</span>长记得天上<span class="q">句</span>瑶池阆苑曾有<span class="q">韵</span>  千匝绕<span class="q">读</span>红玉阑干<span class="q">句</span>愁只恐<span class="q">读</span>朝云难久<span class="q">韵</span>须款折<span class="q">读</span>绣</span>

    ○○● ○●●○● ○○●●○●   ○●● ○●○○ ○●● ○○○● ○●● ●

    囊剩戴<span class="q">句</span>细把蜂须频嗅<span class="q">韵</span>佳人再拜抬娇面<span class="q">句</span>敛红巾<span class="q">读</span>捧金杯酒<span class="q">韵</span>献千千寿<span class="q">韵</span>愿长恁<span class="q">读</span>天香满袖<span class="q">韵

    </span>○●● ●●○○○● ○○●●○○● ●○○●○○● ●○○● ●○● ○○●●

    ·

    此词无他作可校。前后段第六句“平平仄仄平平仄”,第七句“仄平平仄平平仄”,此元载自度曲,当是音律所寓,填者审之。

    </span>

    </span>

    真珠帘  调见放翁词。</span>

    真珠帘 <span class="q">双调一百一字,前段九句六仄韵,后段十句七仄韵</span>         陆 游</span>

    山村水馆参差路<span class="q">韵</span>感羁游<span class="q">读</span>正似残春风絮<span class="q">韵</span>掠地穿帘<span class="q">句</span>知是竟归何处<span class="q">韵</span>镜里新霜空自悯<span class="q">句</span>问几</span>

    ○○●●○○● ●○○ ●●○○○● ●●○○ ○●●○○● ●●○○○●● ●●

    时<span class="q">读</span>鸾台鳌署<span class="q">韵</span>迟暮<span class="q">韵</span>漫凭高怀远<span class="q">句</span>书空独语<span class="q">韵</span>   自古<span class="q">韵</span>儒冠多误<span class="q">韵</span>悔当年<span class="q">读</span>早不扁舟归</span>

    ○ ○○○● ○● ●○○○● ○○●●    ●● ○○○● ●○○ ●●○○○

    去<span class="q">韵</span>醉下白苹洲<span class="q">句</span>看夕阳鸥鹭<span class="q">韵</span>菰菜鲈鱼都弃了<span class="q">句</span>只换得<span class="q">读</span>青衫尘土<span class="q">韵</span>休顾<span class="q">韵</span>早收身江上<span class="q">句</span>一</span>

    ● ●●●○○ ●●○○● ○●○○○●● ●●● ○○○● ○● ●○○○● ●

    蓑烟雨<span class="q">韵</span>

    ○○●

    ·

    此调始自此词,前后段第四、五句例作五言两句,第五句例作上一下四句法,宋词俱如此填。此词前段参差,聊采以备一体,其可平可仄,详见周词。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,六仄韵</span>              周 密</span>

    宝阶斜转春宵翳<span class="q">韵</span>云屏敞<span class="q">句</span>雾卷东风新霁<span class="q">韵</span>光照万星寒<span class="q">句</span>曳冷云垂地<span class="q">韵</span>暗忆连昌游冶事<span class="q">句</span>照炫</span>

    ◎○⊙●○○● ○○● ○●○○○● ⊙●●○○ ●◎○○● ●●○○○●● ●◎</span>

    转<span class="q">读</span>荧煌珠翠<span class="q">韵</span>难比<span class="q">韵</span>是鲛人织就<span class="q">句</span>冰绡渍泪<span class="q">韵</span>  独记<span class="q">韵</span>梦入瑶台<span class="q">句</span>正玲珑透月<span class="q">句</span>琼扉十二<span class="q">韵

    </span>◎ ⊙○○● ⊙● ●⊙⊙◎◎ ○○⊙●   ⊙● ●●○○ ●○○●● ⊙○●●

    金缕逗浓香<span class="q">句</span>接翠蓬云气<span class="q">韵</span>缟夜梨花生暖白<span class="q">句</span>浸潋滟一池春水<span class="q">韵</span>乘醉<span class="q">韵</span>况归时<span class="q">读</span>人在明河影里<span class="q">韵

    </span>◎●●○○ ●◎○○● ◎●⊙○○●● ●●●◎○○● ⊙● ●○○ ○●⊙○◎●

    ·

    此即陆词体,惟换头第二句不押韵异。 前后段第四、五句,后段第五、六句,俱作五字两句,最为合格,故此调以此词作谱。 按,朱昴孙词,前段第四句“海燕已寻踪”,海字仄声;第七句“待天气、十分新霁”,天字平声;张翥词,后段第五句“烟雨隔垂虹”,烟字平声;陆游词,结句“待从今、须与好花为主”,好字仄声,为字平声。谱内可平可仄据此,余参陆词、张词。 吴文英词,前段结句“学得腰小”,学字、得字俱以入作平,故不注可仄。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前段句五仄韵一叠韵,后段十句四仄韵一叠韵</span>     张 炎</span>

    云深别有深庭宇<span class="q">韵</span>小帘栊<span class="q">读</span>占取芳菲多处<span class="q">韵</span>花暗曲房春<span class="q">句</span>润几番酥雨<span class="q">韵</span>见说苏堤晴未稳<span class="q">句</span>便懒</span>

    ○○●●○○● ●○○ ●●○○○● ○●●○○ ●●○○● ●●○○○●● ●●

    趁<span class="q">读</span>踏青人去<span class="q">韵</span>休去<span class="q">叠</span>且料理琴书<span class="q">句</span>夷犹今古<span class="q">韵</span>  谁见静里闲心<span class="q">句</span>纵荷衣未葺<span class="q">句</span>雪巢未赋<span class="q">韵</span>醉</span>

    ● ●○○● ○● ●●●○○ ○○○●   ○●●●○○ ●○○●● ●○●● ●

    醒一乾坤<span class="q">句</span>任此情何许<span class="q">韵</span>茂树石床同坐久<span class="q">句</span>又却被<span class="q">读</span>清风留住<span class="q">韵</span>欲住<span class="q">叠</span>奈帘影妆楼<span class="q">句</span>剪灯人语<span class="q">韵

    </span>●●○○ ●●○○● ●●●○○●● ●●● ○○○● ●● ●○●○○ ●○○●

    ·

    此与周词同,惟换头不藏短韵,前段第七句、后段第八句,俱叠上韵,结句作五字一句、四字一句异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各九句,五仄韵</span>              张 炎</span>

    绿房几夜迎清晓<span class="q">句</span>光摇动<span class="q">读</span>素月溶溶如水<span class="q">韵</span>惆怅一株寒<span class="q">句</span>记东阑闲倚<span class="q">韵</span>近日花边无旧雨<span class="q">句</span>便寂</span>

    ●○●●○○● ○○● ●●○○○● ○●●○○ ●○○○● ●●○○○●● ●●

    寞<span class="q">读</span>何曾吹泪<span class="q">韵</span>烛外<span class="q">韵</span>漫羞得红妆<span class="q">句</span>而今犹睡<span class="q">韵</span>  琪树皎立风前<span class="q">句</span>万尘空<span class="q">读</span>独挹飘然清气<span class="q">韵</span>雅</span>

    ● ○○○● ●● ●○●○○ ○○○●   ○●●●○○ ●○○ ●●○○○● ●

    淡不成娇<span class="q">句</span>拥玲珑春意<span class="q">韵</span>落寞云深诗梦浅<span class="q">句</span>但一似唐昌宫里<span class="q">韵</span>元是<span class="q">韵</span>是分明错认<span class="q">句</span>当时玉蕊<span class="q">韵

    </span>●●○○ ●○○○● ●●○○○●● ●●●○○○● ○● ●○○●● ○○●●

    ·

    此与“云深别有”词同,惟前段起句不押韵,第七句与后段第八句不叠韵异。

    </span>

    </span>

    曲江秋  韩玉词注:正宫。</span>

    曲江秋 <span class="q">双调一百一字,前段十二句六仄韵,后段十一句六仄韵</span>        杨无咎</span>

    香消烬歇<span class="q">韵</span>换沈水重燃<span class="q">句</span>熏炉犹热<span class="q">韵</span>银汉坠怀<span class="q">句</span>冰轮转影<span class="q">句</span>冷光侵毛发<span class="q">韵</span>随分且宴设<span class="q">韵</span>小槽酒<span class="q">句

    </span>○○●● ●⊙●⊙○ ⊙○○● ⊙●●○ ○○●● ◎⊙○○● ○●●◎● ◎○●

    真珠滑<span class="q">韵</span>渐觉夜阑<span class="q">句</span>乌纱露濡<span class="q">句</span>画帘风揭<span class="q">韵</span>   清绝<span class="q">韵</span>轻纨弄月<span class="q">韵</span>缓歌处<span class="q">读</span>眉山怨叠<span class="q">韵</span>持杯须</span>

    ○○● ◎●◎○ ○○●⊙ ●○○●    ⊙● ○○●● ●○● ○○●● ⊙○○

    我醉<span class="q">句</span>香红映脸<span class="q">句</span>双腕凝霜雪<span class="q">韵</span>饮散晚归来<span class="q">句</span>花梢指点流萤灭<span class="q">韵</span>睡未稳<span class="q">句</span>东窗渐明<span class="q">句</span>远树又闻鶗</span>

    ●● ○○◎● ○●○○● ●●●○○ ○○◎●⊙○● ●◎● ○○◎○ ●●●○○

    鴃<span class="q">韵</span>

    ●

    ·

    此调始自此词,以此词为正体。若韩词之添字,乃变格也。杨词三首,句韵悉同,惟后段结句,其一首“伫望久、空叹无才可赋,厌听鶗鴃”,句读与此小异,盖此十三字,一气贯下,蝉联不断,或作三句,或作两句,俱不妨也。注明不另列体。 按,杨词别首,前段第二句“对急雨过云”,过字仄声;第三句“暗风吹热”,暗字仄声;第四句“漠漠稻田”,上漠字仄声;第六句“新沐青丝发”,新字平声,沐字仄声;第七句“楼上素琴设”,琴字平声;第八句“珊瑚瘦”,珊字平声;第十句“深炷龙涎”,深字、龙字俱平声;第十一句“浓熏绣幕”,幕字仄声;后段第四句“恍然身在处”,恍字仄声;第五句“浑疑同泛”,同字平声;第八句“人家灯火渐明灭”,渐字仄声;第九、十句“正携手,无端惊回”,携字、惊字俱平声。谱内可平可仄据此,余参韩词。 韩词,前段第三句“泽”字,后段第六句“十”字,俱以入作平,故谱中不注可仄。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百三字,前段十二句六仄韵,后段十句六仄韵</span>         韩 玉</span>

    明轩快目<span class="q">韵</span>正雨过湘溪<span class="q">句</span>秋来泽国<span class="q">韵</span>波面鉴开<span class="q">句</span>山光淀沸<span class="q">句</span>竹声摇寒玉<span class="q">韵</span>鸥鹭戏晚浴<span class="q">韵</span>芰荷动<span class="q">句

    </span>○○●● ●●●○○ ○○●● ○●●○ ○○●● ●○○○● ○●●●● ●○●

    香红蔌<span class="q">韵</span>千古兴亡意<span class="q">句</span>凄凉飏舟<span class="q">句</span>望迷南北<span class="q">韵</span>  仿佛<span class="q">韵</span>烟笼雾簇<span class="q">韵</span>认何处<span class="q">读</span>当年绣毂<span class="q">韵</span>沈香花</span>

    ○○● ○●○○● ○○●○ ●○○●   ●● ○○●● ●○● ○○●● ○○○

    萼事<span class="q">句</span>潇然伤感<span class="q">句</span>宫殿三十六<span class="q">韵</span>忍听向晚菱歌<span class="q">句</span>依稀犹似新翻曲<span class="q">韵</span>试与问<span class="q">读</span>如今新蒲细柳<span class="q">句</span>为谁</span>

    ●● ○○○● ○●○●● ●○●●○○ ○○○●○○● ●●● ○○○○●● ●○

    摇绿<span class="q">韵</span>

    ○●

    ·

    此与杨词同,惟前段第十句添一字,后段第七句添一字,结处句读亦异。

    </span>

    </span>

    翠楼吟  姜夔自度夹钟商曲。</span>

    翠楼吟 <span class="q">双调一百一字,前段十一句六仄韵,后段十二句七仄韵</span>        姜 夔</span>

    月冷龙沙<span class="q">句</span>尘清虎落<span class="q">句</span>今年汉酺初赐<span class="q">韵</span>新翻胡部曲<span class="q">句</span>听毡幕元戎歌吹<span class="q">韵</span>层楼高峙<span class="q">韵</span>看槛曲萦红<span class="q">句

    </span>●●○○ ○○●● ○○●○○● ○○○●● ●○●○○○● ○○○● ●●●○○

    檐牙飞翠<span class="q">韵</span>人姝丽<span class="q">韵</span>粉香吹下<span class="q">句</span>夜寒风细<span class="q">韵</span>  此地<span class="q">韵</span>宜有神仙<span class="q">句</span>拥素云黄鹤<span class="q">句</span>与君游戏<span class="q">韵</span>玉梯</span>

    ○○○● ○○● ●○○● ●○○●   ●● ○●○○ ●●○○● ●○○● ●○

    凝望久<span class="q">句</span>叹芳草萋萋千里<span class="q">韵</span>天涯情味<span class="q">韵</span>仗酒祓清愁<span class="q">句</span>花消英气<span class="q">韵</span>西山外<span class="q">韵</span>晚来还卷<span class="q">句</span>一帘秋霁<span class="q">韵

    </span>○●● ●○●○○○● ○○○● ●●●○○ ○○○● ○○● ●○○● ●○○●

    ·

    此调只此一词,无他作可校。

    </span>

    </span>

    霓裳中序第一  唐白居易《霓裳羽衣舞歌》云:散序六奏未动衣,阳台宿云慵不飞。中序擘騞初入拍,秋竹吹裂春冰坼。自注云:散序六遍无拍故不舞,中序始有拍,亦名拍序。宋沈括《笔谈》云,《霓裳曲》凡十二叠,前六叠无拍,至第七叠,方谓之叠遍,自此始有拍而舞。按此知《霓裳曲》十二叠,至七叠中序始舞,故以第七叠为中序第一,盖舞曲之第一遍也。</span>

    霓裳中序第一 <span class="q">双调一百一字,前段十句七仄韵,后段十一句八仄韵</span>      姜 夔</span>

    亭皋正望极<span class="q">韵</span>乱落红莲归未得<span class="q">韵</span>多病怯无气力<span class="q">韵</span>况纨扇渐疏<span class="q">句</span>罗衣初索<span class="q">韵</span>流光过隙<span class="q">韵</span>叹杏梁双</span>

    ○○●●● ●●○○○●● ⊙●◎○◎● ●⊙●◎○ ⊙○○● ⊙○●● ●●○○

    燕如客<span class="q">韵</span>人何在<span class="q">句</span>一帘淡月<span class="q">句</span>彷佛照颜色<span class="q">韵</span>  幽寂<span class="q">韵</span>乱蛩吟壁<span class="q">韵</span>动庾信清愁似织<span class="q">韵</span>沈思年少浪</span>

    ●○● ○○● ◎○◎● ●●●○●   ○● ◎○⊙● ●◎●⊙○◎● ○○⊙●◎</span>

    迹<span class="q">韵</span>篴里关山<span class="q">句</span>柳下坊陌<span class="q">韵</span>坠红无信息<span class="q">韵</span>漫暗水涓涓溜碧<span class="q">韵</span>漂零久<span class="q">句</span>而今何意<span class="q">句</span>醉卧酒垆侧<span class="q">韵

    </span>● ◎●○○ ◎◎○● ●○○●● ◎●●○○●● ○○● ⊙○○● ●●●○●

    ·

    此调始自此词,周、尹二词,皆从此添字,填此调者,应以此词为正体。 按,姜个翁词,前段第三句“草满旧家行迹”,草字仄声,行字平声;应法孙词,第六句“玉纤胜雪”,玉字仄声;姜词,第九句“飘零如此”,飘字平声;后段第二句“当年第一”,第字仄声;第四句“余葩选甚颜色”,选字仄声,颜字平声;第五句“羞撚江南”,羞字平声;第八句“翻些入啼鹃夜泣”,翻字平声。谱内可平可仄据此,余参周、尹二词。 又按,姜个翁词,前段第七句“煞憔悴墙根堪惜”,第八句“可念我”及詹正词,平仄与诸家不同,概不校注。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百二字,前段十句七仄韵,后段十一句八仄韵</span>         周 密</span>

    湘屏展翠叠<span class="q">韵</span>恨入宫沟流怨叶<span class="q">韵</span>釭冷金花暗结<span class="q">韵</span>又雁影带霜<span class="q">句</span>蛩音凄月<span class="q">韵</span>珠宽腕雪<span class="q">韵</span>叹锦笺芳</span>

    ○○●●● ●●○○○●● ○●○○●● ●●●●○ ○○○● ○○●● ●●○○

    字盈箧<span class="q">韵</span>人何在<span class="q">句</span>玉箫旧约<span class="q">句</span>忍对素娥说<span class="q">韵</span>  愁绝<span class="q">韵</span>衣砧幽咽<span class="q">韵</span>任帐底沈烟渐灭<span class="q">韵</span>红兰谁采</span>

    ●○● ○○● ●○●● ●●●○●   ○● ○○○● ●●●○○●● ○○○●

    赠别<span class="q">韵</span>怅洛浦分绡<span class="q">句</span>汉皋遗玦<span class="q">韵</span>舞鸾光半缺<span class="q">韵</span>最怕听<span class="q">读</span>离弦乍阕<span class="q">韵</span>凭阑久<span class="q">句</span>一庭香露<span class="q">句</span>桂影弄</span>

    ●● ●●●○○ ●○○● ●○○●● ●●● ○○●● ○○● ●○○● ●●●

    凄蝶<span class="q">韵</span>

    ○●

    ·

    此与姜词同,惟后段第五句添一字异。

    </span>

    又一体 <span class="q">双调一百三字,前段十句七仄韵,后段十一句八仄韵</span>         尹 焕</span>

    青颦粲素靥<span class="q">韵</span>海国仙人偏耐热<span class="q">韵</span>早餐尽<span class="q">读</span>风香露屑<span class="q">韵</span>便万里凌空<span class="q">句</span>肯凭莲叶<span class="q">韵</span>盈盈步月<span class="q">韵</span>悄似</span>

    ○○●●● ●●○○○●● ●○● ○○●● ●●●○○ ●○○● ○○●● ●●

    怜<span class="q">读</span>轻去瑶阙<span class="q">韵</span>人何在<span class="q">句</span>忆渠痴小<span class="q">句</span>点点爱轻绝<span class="q">韵</span>  愁绝<span class="q">韵</span>旧游轻别<span class="q">韵</span>忍重看<span class="q">读</span>锁香金箧<span class="q">韵

    </span>○ ○●○● ○○● ●○○● ●●●○●   ○● ●○○● ●○● ●○○●

    凄凉清夜簟茀<span class="q">韵</span>怕杳杳诗魂<span class="q">句</span>真化蝴蝶<span class="q">韵</span>冷香清到骨<span class="q">韵</span>梦十里梅花霁雪<span class="q">韵</span>归来也<span class="q">句</span>恹恹心事<span class="q">句

    </span>○○○●●● ●●●○○ ○●○● ●○○●● ●●●○○●● ○○● ○○○●

    自共素娥说<span class="q">韵

    </span>●●●○●

    ·

    此与周词同,惟前段第三句添一字异。 坊本,前段第三句无“早”字,后段第五句无“怕”字,今从《绝妙好词》增定。 又,换头短韵,即用前结韵,恐系偶误,原非定体,故不注叠韵。

    </span>

    </span>

    月当厅  调见《梅溪词》,史达祖自度曲也。</span>

    月当厅 <span class="q">双调一百一字,前段十句四平韵,后段九句四平韵</span>          史达祖</span>

    白璧旧带秦城梦<span class="q">句</span>因谁拜下<span class="q">句</span>杨柳楼心<span class="q">韵</span>正是夜分<span class="q">句</span>鱼钥不动香深<span class="q">韵</span>时有露萤自照<span class="q">句</span>占风裳<span class="q">读</span>可</span>

    ●●●●○○● ○○●● ○●○○ ●●●○ ○●●●○○ ○●●○●● ●○○ ●

    喜影麸金<span class="q">韵</span>坐来久<span class="q">句</span>都将凉意<span class="q">句</span>尽付沈吟<span class="q">韵</span>  残云事绪无人拾<span class="q">句</span>恨匆匆<span class="q">读</span>药娥归去难寻<span class="q">韵</span>缀取</span>

    ●●○○ ●○● ○○○● ●●○○   ○○●●○○● ●○○ ●○○●○○ ●●

    雾窗<span class="q">句</span>曾唱几拍清音<span class="q">韵</span>犹有老来印愁处<span class="q">句</span>冷光应念雪翻簪<span class="q">韵</span>空独对<span class="q">句</span>西风紧<span class="q">句</span>弄一井桐阴<span class="q">韵

    </span>●○ ○●●●○○ ○●●○●○● ●○○●●○○ ○●● ○○● ●●●○○

    ·

    此调只此一词,无他作可校。其句法多作拗体,填者依之。

    </span>

    </span>

    寿楼春  调见《梅溪集》,盖自度曲也。</span>

    寿楼春 <span class="q">双调一百一字,前段十句六平韵,后段十一句六平韵</span>         史达祖</span>

    裁春衫寻芳<span class="q">韵</span>记金刀素手<span class="q">句</span>同在晴窗<span class="q">韵</span>几度因风残絮<span class="q">句</span>照花斜阳<span class="q">韵</span>谁念我<span class="q">读</span>今无裳<span class="q">韵</span>自少年<span class="q">读

    </span>○○○○○ ●○○●● ○●○○ ●●○○○● ●○○○ ○●● ○○○ ●●○

    消磨疏狂<span class="q">韵</span>但听雨挑灯<span class="q">句</span>攲床病酒<span class="q">句</span>多梦睡时妆<span class="q">韵</span>  飞花去<span class="q">句</span>良宵长<span class="q">韵</span>有丝阑旧曲<span class="q">句</span>金谱新</span>

    ○○○○ ●●●○○ ○○●● ○●●○○   ○○● ○○○ ●○○●● ○●○

    腔<span class="q">韵</span>最恨湘云人散<span class="q">句</span>楚兰魂伤<span class="q">韵</span>身是客<span class="q">句</span>愁为乡<span class="q">韵</span>算玉箫<span class="q">读</span>犹逢韦郎<span class="q">韵</span>近寒食人家<span class="q">句</span>相思未忘</span>

    ○ ●●○○○● ●○○○ ○●● ○○○ ●●○ ○○○○ ●○●○○ ○○●○

    苹藻香<span class="q">韵</span>

    ○●○

    ·

    此词无他作可校。前后段多作拗句,皆连用平声字,当是音律所关,填者审之。 前段第六句,或刻作“今无肠”,今从梅溪本集。

    </span>

    </span>

    秋色横空  调见《天籁集》。</span>

    秋色横空 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,六平韵</span>             白 朴</span>

    摇落秋冬<span class="q">韵</span>爱南枝迥绝<span class="q">句</span>暖气潜通<span class="q">韵</span>含章睡起宫妆褪<span class="q">句</span>新妆淡淡丰容<span class="q">韵</span>冰蕤瘦<span class="q">句</span>蜡蒂融<span class="q">韵</span>便自</span>

    ○●○○ ●○○●● ●●○○ ○○●●○○● ○○●●○○ ○○● ●●○ ●●

    有<span class="q">读</span>翛然林下风<span class="q">韵</span>肯羡蜂喧蝶闹<span class="q">句</span>艳紫妖红<span class="q">韵</span>  何处对花兴浓<span class="q">韵</span>向藏春池馆<span class="q">句</span>透月帘栊<span class="q">韵</span>一</span>

    ● ○○○●○ ●●○○●● ●●○○   ○●●○●○ ●○○○● ●●○○ ●

    枝郑重天涯信<span class="q">句</span>肠断驿使相逢<span class="q">韵</span>关山路<span class="q">句</span>几万重<span class="q">韵</span>记昨夜<span class="q">读</span>筠筒和泪封<span class="q">韵</span>料马首幽香<span class="q">句</span>先到梦</span>

    ○●●○○● ○●●●○○ ○○● ●●○ ●●● ○○○●○ ●●●○○ ○●●

    中<span class="q">韵</span>

    ○

    ·

    此调只有此词,无别首可校。

    </span>

    </span>

    舜韶新  宋王应麟玉海,正和中曹棐制徵调《舜韶新》。</span>

    舜韶新 <span class="q">双调一百一字,前段十句四仄韵,后段十一句四仄韵</span>         郭子正</span>

    香满西风<span class="q">句</span>催岁晚东篱<span class="q">句</span>黄花争吐<span class="q">韵</span>嫩英细蕊<span class="q">句</span>金艳繁妆点<span class="q">句</span>高秋偏富<span class="q">韵</span>寒地花媒少<span class="q">句</span>算自结<span class="q">读

    </span>○●○○ ○●●○○ ○○○● ●○●● ○●○○● ○○○● ○●○○● ●●●

    多情烟雨<span class="q">韵</span>每年年妆面<span class="q">句</span>谢他拒霜相顾<span class="q">韵</span>  宝马王孙<span class="q">句</span>休笑孤芳<span class="q">句</span>陶令因谁<span class="q">句</span>便思归去<span class="q">韵</span>负春</span>

    ○○○● ●○○○● ●○●○○●   ●●○○ ○●○○ ○●○○ ●○○● ●○

    何事<span class="q">句</span>此恨惟才子<span class="q">句</span>登高能赋<span class="q">韵</span>千古风流在<span class="q">句</span>占定泛<span class="q">读</span>重阳芳醑<span class="q">韵</span>堪吟看醉赏<span class="q">句</span>何须杏园深处<span class="q">韵

    </span>○● ●●○○● ○○○● ○●○○● ●●○ ○○○● ○○○●● ○○●○○●

    ·

    此调只有此词,无别首可校。

    </span>